Όλοι οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί έχουν τον ίδιο κοινό στόχο: να εμφυσήσουν στο παιδί την αγάπη προς τη μελέτη με απώτερο σκοπό την απόκτηση γνώσεων, παιδείας και πνευματικής καλλιέργειας.
Ωστόσο, ο τρόπος που τα παιδιά προσεγγίζουν το διάβασμα εναλλάσσεται κατά τη διάρκεια των σχολικών ετών, παράλληλα με τις γνωστικές και αναπτυξιακές τους δεξιότητες. Η κάθε εκπαιδευτική βαθμίδα προσφέρει διαφορετικές δυνατότητες εξέλιξης της μάθησης και ταυτόχρονα απαιτεί διαφορετικές δεξιότητες μελέτης, όπως η κατανόηση, η αφομοίωση, η οργάνωση, η απομνημόνευση και η χρήση των πληροφοριών.
Στις πρώτες τάξεις της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης συντελείται η πρώτη επαφή των παιδιών με τη μάθηση και τη σχολική μελέτη, επομένως είναι ιδιαίτερα σημαντικό να τεθούν εξαρχής σωστά θεμέλια και να αποσαφηνιστούν τα κίνητρα για διάβασμα.
Στρατηγικές μελέτης για παιδιά που φοιτούν στο Δημοτικό
Για τις πρώτες τάξεις του Δημοτικού σχολείου οι δεξιότητες και στρατηγικές μελέτης αφορούν:
- Ορθογραφία λέξεων
- Πίνακες πολλαπλασιασμού
- Μνημονικές τεχνικές (ακρωνύμια, ακροστιχίδες κ.ο.κ.)
- Διαχείριση του χρόνου μελέτης και οργάνωση της ύλης
- Ανάπτυξη συγκεκριμένων και σταθερών συνηθειών μελέτης
- Δημιουργία ερωτήσεων
- Περίληψη των μαθημάτων
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό τα παιδιά να κατορθώσουν να βρουν το δικό τους προσωπικό στυλ μάθησης κατά τα πρώτα σχολικά έτη της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Το μαθησιακό στυλ αναφέρεται στον ιδιαίτερο τρόπο προσέγγισης, κατανόησης και πρόσληψης πληροφοριών και ερεθισμάτων και ποικίλει ανάλογα με το άτομο. Υπάρχουν οπτικοί, ακουστικοί αλλά και κιναισθητικοί τύποι μάθησης με διαφορετικές προτιμήσεις και ανάγκες μελέτης έκαστος.
Πώς μπορείς να προετοιμάσεις κατάλληλα και να ενθαρρύνεις το παιδί στην Α' Δημοτικού για μελέτη;
Διαβάστε παρέα
Καθώς στην Α' Δημοτικού το παιδί θα έρθει για πρώτη φορά σε επαφή με τις διαδικασίες μάθησης και μελέτης, είναι πολύ σημαντικό να αναπτυχθούν θετικά συναισθήματα και να τεθούν σωστές βάσεις για τη μετέπειτα σχολική του πορεία. Μπορείς επομένως, να δώσεις το σωστό παράδειγμα με το να διαβάζετε παρέα, τόσο αναγνώσματα σχετικά με το σχολείο, όσο και εξωσχολικά. Κατά τη διάρκεια του σχολικού διαβάσματος φρόντισε να υποδεικνύεις τρόπους ανάπτυξης δεξιοτήτων μελέτης, όπως να σκέφτεσαι ή/και να αναλύεις μεγαλόφωνα τη σκέψη σου σχετικά με κάθε άσκηση, να θέτεις ερωτήσεις σχετικά με το νόημα, να υπογραμμίζεις ή/και να επισημαίνεις τα σημαντικά σημεία ενός κειμένου, προκειμένου να παρέχεις τα κατάλληλα γνωστικά παραδείγματα.
Καλλιέργησε τα κατάλληλα κίνητρα για μελέτη
Είναι πολύ σημαντικό τα παιδιά να ξέρουν γιατί διαβάζουν. Θα πρέπει να εξηγήσεις στο παιδί ότι η μόρφωση αποτελεί το κλειδί για την επίτευξη των μελλοντικών του στόχων, καλλιεργώντας ένα θετικό κλίμα στο οποίο η προσπάθεια επιβραβεύεται είτε με ένα ακόμα παραμύθι, είτε με ένα παιχνίδι που θα παίξετε μαζί μετά το διάβασμα. Ωστόσο, η επιβράβευση είναι σκόπιμο να αφορά ποιοτικό χρόνο μεταξύ σας και όχι χρήματα ή χρόνο για τηλεόραση, ipad κλπ.
Μην ταυτίζεις τη σχολική μελέτη με υποχρέωση ή κάτι αρνητικό
Πολλές φορές οι ίδιοι οι γονείς εν αγνοία τους δημιουργούν αισθήματα αποστροφής προς το διάβασμα ταυτίζοντας τον χρόνο μελέτης με υποχρέωση, τιμωρία και εν γένει κάτι αρνητικό. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να αναπτυχθούν αρνητικά συναισθήματα στο παιδί για τη μελέτη, που θα το ακολουθήσουν σε όλες τις σχολικές βαθμίδες.
Κάνε το διάβασμα διασκεδαστικό
Χρησιμοποίησε χρώματα, αυτοκόλλητα, παιχνίδια ρόλων και οτιδήποτε μπορεί να κάνει τον χρόνο μελέτης διασκεδαστικό και δημιουργικό. Εάν κατορθώσεις να απολαύσεις πρωτίστως εσύ τον χρόνο μελέτης με το παιδί, εκείνο θα ακολουθήσει.
Εξήγησε στο παιδί πως ο στόχος της μελέτης δεν είναι οι καλοί βαθμοί
Φυσικά και όλοι θέλουμε τα παιδιά μας να διαπρέψουν ακαδημαϊκά, ωστόσο θα πρέπει να είμαστε περήφανοι, είτε αυτό συμβεί, είτε όχι. Θα πρέπει το παιδί να μάθει να διαβάζει εκούσια, χωρίς να φοβάται τους βαθμούς, τις επιπλήξεις και τη σχολική επίδοση, αλλά και να γνωρίζει πως ανεξαρτήτως αποτελέσματος θα είσαι εκεί και θα καμαρώνεις για εκείνο.
Διαμόρφωσε ένα περιποιημένο και χωρίς περισπασμούς περιβάλλον μελέτης
Εξίσου πολύ σημαντικό για την πνευματική συγκέντρωση είναι ένα τακτοποιημένο και κατάλληλο για διάβασμα περιβάλλον. Φρόντισε ο χώρος που διαβάζετε να είναι καθαρός και περιποιημένος, χωρίς περισπασμούς από τηλεόραση, κινητό κλπ., καθώς και να ακολουθείτε ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα καθημερινά.
Να πιστεύεις στις δυνατότητες του και να το δείχνεις
Κλείνοντας, να θυμάσαι πως ο πιο σημαντικός παράγοντας ενθάρρυνσης αποτελεί η δική σου εμπιστοσύνη, η οποία εάν είναι σταθερή και διαρκής θα αποτελέσει το πιο ισχυρό εφαλτήριο για τις σχολικές - και όχι μόνο - επιδόσεις του.
Πηγές
Χατζηχρήστου, Χ., Λυκιτσάκου, Κ., & Μπακοπούλου, Α. (2011). Δεξιότητες μελέτης. Τυπωθήτω.
