Αυτοάνοσες νόσοι: ενισχύστε την αυτοπεποίθηση του παιδιού

Οι διαγνώσεις αυτοάνοσων παθήσεων στα παιδιά έχουν αυξηθεί τα τελευταία έτη, αφενός λόγω της καλύτερης ενημέρωσης του κοινού και της ιατρικής κοινότητας σχετικά με το θέμα και αφετέρου λόγω της αύξησης των νοσούντων παιδιών.

Τι είναι οι αυτοάνοσες παθήσεις;

Οι αυτοάνοσες παθήσεις δημιουργούνται λόγω της αυξημένης απόκρισης του οργανισμού εναντίον δικών του κυττάρων ή/και οργάνων, τα οποία αντιμετωπίζει ως ξένα. Τα αυτοάνοσα χαρακτηρίζονται ως πολυπαραγοντικά και πολυσυστηματικά νοσήματα, καθώς συμβάλλουν αρκετές παράμετροι στην ενεργοποίηση τους (Δυτικού τύπου διατροφή, κληρονομικότητα, στρες, περιβαλλοντικοί παράγοντες, λοίμωξη Covid, κ.ά.) αλλά και επειδή μπορούν να προσβάλουν πολλά όργανα ταυτόχρονα προκαλώντας χρόνια φλεγμονή στον οργανισμό. Επιπλέον, σύμφωνα με έρευνες παρατηρείται συχνά ο επιπολασμός περισσότερων του ενός αυτοάνοσων. Τα παιδιά με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 (ή αλλιώς με αυτοάνοσο τύπο διαβήτη) είναι πιθανόν να διαγνωστούν επίσης με θυρεοειδίτιδα Hashimoto, κοιλιοκάκη, νόσο Graves ή αυτοάνοση γαστρίτιδα.

Οι αυτοάνοσες παιδικές παθήσεις που συναντώνται σε παιδιά και εφήβους περιλαμβάνουν τόσο αυτοάνοσα που πλήττουν ένα όργανο, όπως η νόσος του Adisson (προσβολή επινεφριδίων), η Κοιλιοκάκη (προσβολή εντέρου), η Νόσος του Crohn και η Ελκώδης Κολίτιδα (προσβολή στομάχου και εντέρου αντίστοιχα), ο Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 1 (προσβολή παγκρέατος), όσο και νοσήματα που πλήττουν ταυτόχρονα πολλά συστήματα του οργανισμού όπως η Ιδιοπαθής Αρθρίτιδα, ο Συστηματικός Ερυθηματώδης Λύκος, η Δερματομυοσίτιδα και οι Αγγειίτιδες.

Επιπροσθέτως, η λοίμωξη από Covid μπορεί να προκαλέσει το πολυσυστημικό φλεγμονώδες σύνδρομο (MISC), όπως επίσης και το Σύνδρομο Long Covid.

Πώς επηρεάζονται τα παιδιά που νοσούν;

Τα αυτοάνοσα επηρεάζουν με διαφορετικό τρόπο τον κάθε οργανισμό, ωστόσο στα παιδιά παρατηρούνται: επιβράδυνση του ρυθμού σωματικής και πνευματικής ανάπτυξης, αίσθημα κούρασης, διαταραχές ύπνου και δυσθυμία.

Οι χαμηλότερες σωματικές και ακαδημαϊκές επιδόσεις σε σχέση με το παρελθόν, σε συνδυασμό με τους περιορισμούς στη διατροφή που καλούνται να αντιμετωπίσουν τα παιδιά με αυτοάνοσα που επηρεάζουν την πέψη ή το πάγκρεας, όπως τα Ιδιοπαθή Φλεγμονώδη Νοσήματα του Εντέρου (Νόσος Chrohn και ελκώδης κολίτιδα), η Κοιλιοκάκη, και ο Σακχαρώδης Διαβήτης επηρεάζουν αρνητικά και την ψυχολογία τους.

Μπορεί η ζωή με ένα αυτοάνοσο να είναι φυσιολογική;

Η απάντηση είναι φυσικά και μπορεί. Ωστόσο, υπάρχουν κάποιες τροποποιήσεις και αλλαγές στον τρόπο ζωής που είναι σημαντικό να γίνουν από όλα τα μέλη της οικογένειας, προκειμένου να βοηθήσετε το παιδί σας να παραμένει για καιρό σε ύφεση και παράλληλα, να απολαμβάνει ό,τι και τα υπόλοιπα παιδιά.

Πώς μπορείτε να ενισχύσετε την αυτοπεποίθηση του παιδιού σας;

1. Αρχικά θα πρέπει να ακολουθείτε πιστά τις οδηγίες του παιδίατρου και να βρίσκεστε σε συχνή επικοινωνία μαζί του για οτιδήποτε διαφορετικό παρατηρείτε και σας προβληματίζει. Θα πρέπει να μάθετε βήμα - βήμα στο παιδί σας πώς να παίρνει την αγωγή του, έως ότου - ανάλογα με την ηλικία - να είναι πλήρως ανεξάρτητο και να το ενημερώσετε σχετικά με το τι πρέπει να κάνει, εάν δεν αισθανθεί καλά.
2. Εάν η πάθηση του παιδιού σας σχετίζεται ή/και μπορεί να επηρεαστεί από τη λήψη φαγητού, θα πρέπει να ενημερώνετε τακτικά τους δασκάλους και το σχολείο, όπως επίσης και τους ανθρώπους του οικείου σας περιβάλλοντος.
3. Η δική σας ψυχραιμία θα δημιουργήσει συναισθήματα ασφάλειας και εμπιστοσύνης στο παιδί. Ο παράγοντας του στρες είναι μέρος της ζωής μας, επομένως είναι πολύ σημαντικό να βρείτε και να παγιώσετε τεχνικές χαλάρωσης και διαχείρισης του άγχους, οι οποίες θα αποτελέσουν μέρος της καθημερινότητας του παιδιού σε όλη του τη ζωή. Η γυμναστική (ιδιαίτερα η γιόγκα και το πιλάτες), οι ασκήσεις αναπνοής, η ανοιχτή επικοινωνία μέσα στην οικογένεια, οι υπαίθριες δραστηριότητες κλπ. θα βοηθήσουν σημαντικά στη μείωση του άγχους.
4. Ενημερωθείτε σχετικά με τις μεταβολικές ελλείψεις που συνοδεύουν κάθε αυτοάνοσο και δοκιμάστε να φτιάξετε νέες και υγιεινές συνταγές, οι οποίες δεν θα στερούνται τίποτα σε γεύση, ωστόσο θα είναι θρεπτικές και θα παρέχουν όλα τα θρεπτικά συστατικά και τις βιταμίνες που χρειάζεται ο οργανισμός του παιδιού. Σε όλα τα καταστήματα τροφίμων υπάρχουν πλέον προϊόντα χωρίς λακτόζη, γλουτένη και ζάχαρη, ανάλογα με τις διατροφικές σας απαιτήσεις.
5. Εξηγείστε με ψυχραιμία και ανάλογα την ηλικία στο παιδί όσα περισσότερα μπορείτε σχετικά με την πάθηση του και βοηθήστε το με τη δική σας στάση να αντιληφθεί ότι με τη λήψη της απαιτούμενης αγωγής και την ανάπροσαρμογή ορισμένων συνηθειών θα είναι σε θέση να απολαμβάνει ό,τι και τα υπόλοιπα παιδιά της ηλικίας του.

Πηγές:

• Καλαϊτζίδου, Ι. (2023). Αυτοάνοσα Νοσήματα σε Παιδιά και Εφήβους με Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 1. (Διπλωματική Διατριβή. Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης). Ιδρυματικό Καταθετήριο Επιστημονικών Εργασιών ΑΠΘ.
• Μαρίτση, Δ. (2017, Σεπτέμβριος, 29). Αυτοάνοσα νοσήματα της παιδικής ηλικίας. Μητέρα.
• Σβώλου, Α. (2022). Μετά τη λοίμωξη του κορωνοϊού , τα παιδιά κινδυνεύουν από αυτοάνοσα σύνδρομα.