DIY - Δραστηριότητες μοντεσσόρι στο σπίτι

Ακολουθώντας την μέθοδο μοντεσσόρι δημιουργείται η ανάγκη της ποιοτικής απασχόλησης του παιδιού. Διαμορφώνεις τον χώρο ακολουθώντας μοντεσσοριανές συμβουλές και έχεις ήδη διαβάσει την θεωρία της μεθόδου καθώς και για τα βασικότερα οφέλη. Πως όμως θα κρατήσουμε ένα παιδί απασχολημένο το οποίο πιθανότατα να μην έχει διάθεση μια μέρα να παίξει με τα παιχνίδια του; Υπάρχουν δραστηριότητες που είναι δυνατό και μόνοι μας να δημιουργήσουμε μαζί με το παιδί χρησιμοποιώντας απλά υλικά, τα οποία έχουμε στο σπίτι μας. Είναι σημαντικό να πούμε ότι κατά βάση οι μοντεσσοριανές δραστηριότητες οδηγούν στην αφομοίωση μιας δεξιότητας. Παραθέτουμε ενδεικτικά κάποιες από τις πιο απλές.

Βάλε καλάθι

Όλοι έχουμε στο σπίτι μας πολυχρησιμοποιημένες πετσέτες ή υφάσματα φθαρμένα. Επίσης σίγουρα υπάρχουν και λαστιχάκια ή κλωστές ή κάποιο είδος σπάγκου. Παίρνουμε ένα ένα τα πανιά και τις πετσέτες . Τα διπλώνουμε ακανόνιστα, ώστε να δημιουργήσουμε μικρές μπάλες διαφόρων μεγεθών και τα δένουμε ένα ένα με το λάστιχο ή το σκοινί. Έπειτα τοποθετούμε μια μεγάλη λεκάνη ή ένα χούλα χουπ ή κάποιο μικρό χαλάκι και εξηγούμε πως στόχος είναι να ρίξουμε όλα τα μπαλάκια μέσα στη λεκάνη ή στο χούλα χουπ κλπ. Σημαντική προϋπόθεση είναι να ρίχνουμε από το ίδιο σημείο!
Όφελος δραστηριότητας: Το παιδί πρέπει να διαχειριστεί τους διαφορετικούς όγκους που δημιουργούν οι αυτοσχέδιες μπάλες και να ακούσει το σώμα του, ώστε να μπορέσει να επιτύχει το στόχο από σταθερό σημείο. Αυτό βοηθά στην γενικότερη διατήρηση και ανάπτυξη της ισορροπίας.

"Σπιτικά" σφηνοτουβλάκια

Συνήθως στα σπίτια με μωρά υπάρχουν δοχεία από άδεια γάλατα σκόνη ή βρεφικές κρέμες.*Έχοντας πλύνει επιμελώς ένα τέτοιου τύπου δοχείο ανοίγουμε μια τρύπα μικρού διαμετρήματος στο πλαστικό καπάκι και σφραγίζουμε. Δίνουμε στο παιδί δυο τρία πλαστικά καπάκια μεγάλου μεγέθους τα οποία προηγουμένως έχουμε καθαρίσει. Εναλλακτικά μπορούμε να δώσουμε μικρά ξύλινα τουβλάκια αν διαθέτουμε ή οτιδήποτε άλλο μπορούμε να σκεφτούμε. Στόχος είναι το παιδί να τα περάσει από την τρύπα, ώστε να πέσουν στο δοχείο. Όταν τελειώσουν ανοίγουμε για να τα ανακαλύψουμε ξανά.
Όφελος δραστηριότητας: Το παιδί μαθαίνει ότι τα αντικείμενα ανάλογα με το μέγεθός τους μπορούν να χωρέσουν σε ένα άλλο μεγαλύτερο αντικείμενο και σιγά σιγά αντιλαμβάνονται τον όγκο που καταλαμβάνει κάτι στο χώρο. Επιπλέον συνειδητοποιούν ότι τα πράγματα δεν εξαφανίζονται, απλώς "κρύβονται".

*Αν δεν διαθέτουμε τα εν λόγω δοχεία, μπορούμε να πάρουμε κάποιο μπολ και να το καλύψουμε με ένα παλιό ύφασμα, στο οποίο προηγουμένως έχουμε ανοίξει τρύπα στερεώνοντάς το με σπάγκο, όπως συμβαίνει στα βάζα με τα γλυκά του κουταλιού.

Ισορροπώντας

Θα χρειαστούμε χαρτοταινία ή κομμένα χαρτιά Α4 σε παχιές λωρίδες ή απλούστερα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε χαρτί υγείας. Φτιάχνουμε διαδρόμους τυχαία στο πάτωμα και τους ονοματίζουμε ως "μονοπάτια". Γύρω γύρω υποθέτουμε ότι υπάρχει νερό και θα βραχούμε! Στόχος να φτάσουμε στο τέλος της διαδρομής "στεγνοί" ακολουθώντας μόνο τα μονοπάτια.
Όφελος δραστηριότητας: Αναπτύσσεται η ισορροπία και η παρατηρητικότητα προετοιμάζοντας τα παιδιά να αντεπεξέλθουν σε πραγματικές συνθήκες ζωής, όπως για παράδειγμα ένα βρεγμένο πεζοδρόμιο στο οποίο θα πρέπει να αποφύγουν τα νερά, όσο μπορούν, προσέχοντας μην γλιστρήσουν.

Χρωματιστά δοχεία

Μαζεύουμε ό,τι τύπο δοχείων διαθέτουμε, για παράδειγμα κουβαδάκια, μεγάλα μπολ, λεκανάκια ή βαζάκια και επιλέγουμε είτε τα τρία βασικά χρώματα, είτε χρώματα που αρέσουν πολύ στο παιδί και σε εμάς. Ας δούμε ένα παράδειγμα με τα τρία βασικά (μπλε, κόκκινο, κίτρινο). Σε τρία διαφορετικά χαρτιά - ένα για κάθε χρώμα - ζωγραφίζουμε από έναν χρωματιστό κύκλο. Κολλάμε τα χαρτιά στα δοχεία. Ένα χαρτί σε κάθε δοχείο. Στόχος είναι να μαζέψουμε αντικείμενα του αντίστοιχου χρώματος μέσα στο δοχείο. π.χ κίτρινα αντικείμενα στο δοχείο που κολλήσαμε το χαρτί με τον κίτρινο ζωγραφισμένο κύκλο.
Όφελος δραστηριότητας: Το παιδί ασκείται στην παρατήρηση και στην εκμάθηση των χρωμάτων. Αν διαθέτουμε χρόνο και υλικά μπορούμε να επεκτείνουμε την δραστηριότητα, ώστε να οδηγήσουμε το παιδί να αντιληφθεί την λειτουργία των βασικών χρωμάτων μέσω της έμπρακτης ανάμειξης τους σε παλέτες και χαρτόνια ζωγραφικής.

Μανταλάκια στο ποτήρι

Απλό και δοκιμασμένο όπως όλα. Ένα πλαστικό ποτήρι ή ένα πλαστικοποιημένο χαρτί εναλλακτικά και άφθονα μανταλάκια. Στόχος να τοποθετηθούν τα μανταλάκια περιμετρικά στο χείλος του ποτηριού ή του χαρτιού.
Όφελος δραστηριότητας: Ενισχύεται η λεπτή κινητικότητα και ο έλεγχος των ακροδάχτυλων. Προετοιμάζεται έτσι το παιδί για την χρήση πολλών πραγμάτων της καθημερινότητας και ενδυναμώνει την στοχευμένη κίνηση των χειρών.

Παίζω με τα ρούχα μου

Πόσες φορές δεν έχουμε αγανακτήσει περιμένοντας ένα παιδί να ντυθεί, ενώ βιαζόμαστε; Αγανακτούμε γιατί θέλουμε να το κάνει γρήγορα και γιατί πιθανότατα, αν και δυσκολεύεται δεν μας επιτρέπει να το βοηθήσουμε. Υπάρχει ένας τρόπος να το βοηθήσουμε, να βοηθηθούμε και να περάσουμε καλά. Επιλέγουμε μια ήρεμη ώρα χαλάρωσης και διαλέγουμε μαζί δυο ρούχα του παιδιού. Το παιχνίδι ξεκινά. Το ενθαρρύνουμε να φορέσει την μπλούζα του για παράδειγμα και μετά να την βγάλει. Πολλές επαναλήψεις περισσότερη διασκέδαση, περισσότερη εξάσκηση.
Όφελος δραστηριότητας: Εδώ τα πράγματα είναι προφανή. Το παιδί μαθαίνει να ντύνεται και να ξεντύνεται σε σύντομο χρόνο, με ελάχιστη έως καθόλου συμμετοχή του ενήλικα και ταυτόχρονα προετοιμάζεται, ώστε τη στιγμή που θα χρειαστεί να βιαστούμε να είναι σε θέση να ακολουθήσει το ρυθμό.

Συμμετέχω στο σπίτι

Βρεγμένα πανάκια, μικροσκοπικά σετ καθαρισμού, ξεσκονόπανα. Παραγωγικό, διασκεδαστικό, αποτελεσματικό παιχνίδι. Καθαρίζουμε το σπίτι όλοι μαζί (δες εδώ παιχνίδια μίμησης). Σαφώς τα αποτελέσματα δεν θα είναι τα ιδανικότερα, άλλα στα παιδιά αρέσει να προσπαθούν και σίγουρα αποκομίζουν πρακτική γνώση για ζητήματα της καθημερινότητας. Με την εξάσκηση θα διενεργούν αυθόρμητα τέτοιες διαδικασίες και θα τις εκτελούν ολοένα και καλύτερα νιώθοντας ότι προσφέρουν σε ένα οικογενειακό περιβάλλον αλληλεγγύης.
Όφελος δραστηριότητας: Τα παιδιά ασκούνται σε καταστάσεις της καθημερινότητας και αισθάνονται ενεργά μέλη του περιβάλλοντός τους.

Γενικά ο μοντεσσοριανός τρόπος διαπαιδαγώγησης προσφέρει έμπνευση σε γονείς και παιδιά, η οποία πηγάζει από την καθημερινότητά τους. Αυτή ακριβώς η απλότητα είναι που εν τέλει τον έχει καταστήσει εξεζητημένο, διότι το απλό δεν είναι πάντα εύκολο!