Δυσλεξία είναι η διαταραχή που επηρεάζει κυρίως τον γραπτό λόγο, την αναγνωστική ικανότητα και επιφέρει δυσκολίες στα μαθηματικά. Παλαιότερα, οι όροι "δυσλεξία" και "δυσαναγνωσία" ταυτίζονταν, ενώ σήμερα θεωρείται όρος "ομπρέλα" που περιλαμβάνει τη δυσαναγνωσία, τη δυσαριθμησία, τη δυσγραφία και τις δυσκολίες στην παραγωγή γραπτού λόγου.
Όπως αναφέρεται και σε προηγούμενο άρθρο, η δυσλεξία ανήκει στις ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, δύναται να συνυπάρχει με άλλες διαταραχές ή και προβλήματα υγείας και απαντάται συχνά μαζί με τη ΔΕΠ-Υ. Διακρίνεται σε εξελικτική και επίκτητη.
Τέτη Παρασκευοπούλου
Στην ουσία, οι δυσλεκτικοί άνθρωποι (μαθητές και ενήλικες) αντιλαμβάνονται την πραγματικότητα διαφορετικά. Πιο συγκεκριμένα λειτουργούν καλύτερα με εικόνες και σχεδιαγράμματα, παρά με γράμματα και αριθμούς. Πάνω σε αυτό το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τους στηρίζεται και η πρώτη δραστηριότητα που προτείνουμε παρακάτω.
1η Δραστηριότητα: "Θάλασσα ή Φάλασσα;"
Στόχος: Διάκριση φωνημάτων "θ" και "φ" (άσκηση φωνολογικής διάκρισης)
Χρόνος: 15'
Διαδικασία: Διαλέγουμε αντικείμενα καθημερινής χρήσης, παιχνίδια, σχολικά είδη που το όνομα τους ξεκινά από τα γράμματα φ-θ και ζητούμε από το παιδί να τα ονοματίσει δίνοντας έμφαση στο πρώτο γράμμα της λέξης ή να μας πει από ποιο γράμμα ξεκινά η λέξη. Αν το παιδί είναι εξασκημένο μπορούμε να προχωρήσουμε σε αντικείμενα όπου τα γράμματα φ-θ βρίσκονται εντός της λέξης. Εναλλακτικά, εκτυπώνουμε φύλλα εργασίας με εικόνες και ζητάμε από το παιδί να κυκλώσει τις εικόνες των οποίων το όνομα αρχίζει από συγκεκριμένο γράμμα (πχ: Κύκλωσε τις εικόνες που το όνομά τους αρχίζει από "φ").
Η συγκεκριμένη δραστηριότητα μπορεί να πραγματοποιηθεί και με άλλα ζεύγη που διαχρονικά δυσκολεύουν τα παιδιά με δυσλεξία (β-δ, 3-ε).
2η Δραστηριότητα: "Spelling"
Στόχος: Φωνολογική διάκριση γραμμάτων
Χρόνος: 5'
Διαδικασία: Δίνουμε στο παιδί κάρτες με λέξεις και ψευδολέξεις και ζητάμε να μας παραθέσει ένα-ένα τα γράμματα κάθε λέξης. Δίνουμε έμφαση στα γράμματα που δυσκολεύεται αλλά και στον τονισμό των λέξεων. Εναλλακτικά, γράφουμε λέξεις σε ένα τετράδιο ή φύλλο εργασίας ή δείχνουμε στο παιδί αντικείμενα καθημερινής χρήσης και κάνουμε την ίδια διαδικασία. Ζητάμε από το παιδί να πει τις φωνούλες (πχ: -α- όχι "άλφα, -ε- όχι έψιλον).
ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι δραστηριότητες που γίνονται στο σπίτι σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστούν τα εξατομικευμένα θεραπευτικά και εκπαιδευτικά προγράμματα που καταρτίζονται από τους ειδικούς επιστήμονες. Ωστόσο, λειτουργούν επικουρικά τόσο σε γνωστικό επίπεδο όσο και στη συναισθηματική σύνδεση των μελών της οικογένειας.
Πηγές
Παντελιάδου, Σ. (2000). Μαθησιακές Δυσκολίες και Εκπαιδευτική Πράξη. Αθήνα: Πεδίο.
Τζιβινίκου, Σ. (2015). Μαθησιακές δυσκολίες - διδακτικές παρεμβάσεις. [ηλεκτρ. βιβλ.]. Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. Ανακτήθηκε από http://hdl.handle.net/11419/5332.
