Η σημασία της συμπερίληψης στην εκπαίδευση

Τι ονομάζουμε συμπερίληψη;

Ως συμπερίληψη ορίζουμε την προσπάθεια των μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας (εκπαιδευτικών και εκπαιδευόμενων) να συμπεριλάβουν στο πλαίσιο της γενικής σχολικής τάξης τους μαθητές και τις μαθήτριες με τις δικές τους ξεχωριστές ανάγκες μάθησης

Ποιους περιλαμβάνει η συμπεριληπτική εκπαίδευση;

Η συμπεριληπτική εκπαίδευση περικλείει τους μαθητές και τις μαθήτριες που είτε αντιμετωπίζουν κάποιου είδους αναπηρία (οπτική, ακουστική, κινητική), είτε βρίσκονται στο φάσμα του Αυτισμού (Δ.Α.Φ., σύνδρομο Asperger κλπ), είτε έχουν διαγνωστεί με Δ.Ε.Π.Υ (Διάσπαση Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητα), είτε τέλος αντιμετωπίζουν κάποιου είδους μαθησιακή δυσκολία (Δυσλεξία, Δυσγραφία, Δυσαριθμησία κλπ). Οι ιδιαίτερες ανάγκες όλων αυτών των μαθητών βρίσκουν χώρο έκφρασης στη συμπεριληπτική τάξη από κοινού με τις ανάγκες του γενικού μαθητικού πληθυσμού.

Γιατί είναι τόσο σημαντική η εφαρμογή της συμπεριληπτικής εκπαίδευσης;

Η κάλυψη των μαθησιακών αναγκών κάθε μαθητή και μαθήτριας ενισχύει την αυτοεκτίμησή τους. Όπως είναι γνωστό, οι μαθητές και οι μαθήτριες με ιδιαίτερες εκπαιδευτικές ανάγκες πολλές φορές αισθάνονται μειονεκτικά συγκριτικά με τους συμμαθητές του, διότι χρειάζονται τον διπλάσιο χρόνο να αφομοιώσουν ό, τι τους διδάσκεται. Αυτό το γεγονός τους κάνει να αισθάνονται μειονεκτικά και δεν τους δίνει κίνητρο για μάθηση και σε αρκετές περιπτώσεις θεωρούν ότι δεν ανήκουν στο σύνολο της τάξης ή επιρρίπτουν ευθύνες στον εαυτό τους, καθώς δεν μπορούν να ανταποκριθούν άμεσα στις απαιτήσεις της μαθησιακής διαδικασίας. Αντίθετα, αν γνωρίζουν ότι η τάξη τους τούς θεωρεί ισότιμα μέλη - απαραίτητα για την απρόσκοπτη μαθησιακή διαδικασία, έχουν μεγαλύτερο κίνητρο για μάθηση και μπορούν να ξεδιπλώσουν τις ιδιαίτερες κλίσεις και τα ταλέντα τους.

Πώς επωφελείται ο εκπαιδευτικός από την συμπεριληπτική εκπαίδευση;

Όπως όλοι γνωρίζουμε ο ρόλος του εκπαιδευτικού είναι πολυσήμαντος, καθότι πέραν των διδακτικών του καθηκόντων καλείται να δημιουργήσει το κατάλληλο κλίμα εμπιστοσύνης με τους μαθητές και τις μαθήτριες του, εμπνέοντας τους εμπιστοσύνη. Οι μαθητές που γνωρίζουν ότι ο εκπαιδευτικός της τάξης θα τους εντάξει αρμονικά στο σύνολο της τάξης και ταυτόχρονα θα συμμεριστεί τις ιδιαίτερες ανάγκες τους και εντέλει θα προσαρμόσει τον τρόπο διδασκαλίας τους για εκείνους, διαθέτουν περισσότερη όρεξη για μάθηση. Η ύπαρξη μαθητών και μαθητριών με κίνητρο και διάθεση για μάθηση διευκολύνει τον εκπαιδευτικό κατά τη διάρκεια της μαθησιακής διαδικασίας. Ακόμη, όταν γνωρίζει ότι οι μαθητές του τον εμπιστεύονται και εν συνεχεία τον αποδέχονται - διότι ο ίδιος πρώτα τους αποδέχεται και τους περικλείει στο γενικό σύνολο της τάξης - μπορεί να συνεχίζει απρόσκοπτα το διδακτικό του έργο.

Πώς επωφελούνται οι γονείς από τη συμπεριληπτική εκπαίδευση;

Ας μην ξεχνάμε ότι οι γονείς συνιστούν έναν σημαντικό κρίκο στην αλυσίδα της εκπαίδευσης. Ειδικότερα, οι γονείς παιδιών με ιδιαίτερες ανάγκες αγωνιούν αν το παιδί τους θα μπορέσει να ενταχθεί αρμονικά στο σύνολο της τάξης, αν θα καταφέρει να συμβαδίσει μαθησιακά με τα υπόλοιπα παιδιά και αν θα έχει τον χώρο του να εκφραστεί προσωπικά. Γι' αυτόν τον λόγο, όταν οι ίδιοι γνωρίζουν ότι η τάξη που φοιτούν τα παιδιά τους είναι συμπεριληπτική και ότι οι ανάγκες τους καλύπτονται, τότε είναι πιο ήρεμοι και σίγουροι για τις επιδόσεις τους, καθώς τα ίδια τα παιδιά βρίσκονται σε ένα ασφαλές περιβάλλον.