Μιας και διανύουμε το Σεπτέμβριο το μήνα των εγγραφών σε φροντιστήρια ξένων γλωσσών και γενικότερα σε δραστηριότητες, ως δάσκαλοι και γονείς οφείλουμε να αφήσουμε λίγο χώρο και χρόνο για το βιβλίο! Όχι για τα σχολικά εγχειρίδια και τη μελέτη στο σπίτι αλλά για το λογοτεχνικό βιβλίο που μαζί του τα παιδιά ξεκουράζονται, διασκεδάζουν, μεταφέρονται νοερά κάπου αλλού… Τα οφέλη της ανάγνωσης είναι τόσα πολλά και τα απαριθμούμε συνέχεια . Τι γίνεται όμως με την ανάγνωση ξενόγλωσσης λογοτεχνίας; Στα αγγλικά ή σε οποιοδήποτε δεύτερη ή ξένη γλώσσα γενικά που μαθαίνουν τα παιδιά; Έχει οφέλη; Μήπως τα δυσκολεύει και αντί ν’αγαπήσουν το βιβλίο θα το απορρίψουν για πάντα;
Μήπως δεν καταλαβαίνουν ακόμα καλά και αποθαρρυνθούν;
Το έργο των εκδοτικών οίκων
Την απάντηση μας τη δίνουν οι εκδοτικοί οίκοι που ειδικά στην Ελλάδα, όσοι ασχολούνται με τα ξενόγλωσσα βιβλία πραγματικά κάνουν υπέροχη δουλειά! Η δουλειά τους πλέον δεν είναι η συγγραφή και η έκδοση, αλλά συνδυασμός πολλών τεχνών και επιστημών, ώστε η μαθησιακή εμπειρία να είναι πιο ολιστική και σύγχρονη. Από αυτή την προσπάθεια φυσικά δεν λείπει η λογοτεχνία. Όλοι οι εκδότες βιβλίων ξένων γλωσσών εκδίδουν και λογοτεχνικά βιβλία νέα ή κλασικά ακόμα και παραμύθια, τα λεγόμενα readers και φροντίζουν να τα κατηγοριοποιούν ή και να προσαρμόζουν ακόμα και τα κλασικά αριστουργήματα ανάλογα με το επίπεδο γνώσης των μαθητών.
Άλλα βιβλία προτείνονται για μικρούς μαθητές που έχουν παρακολουθήσει μαθήματα δυο ετών σε μια γλώσσα και άλλα φυσικά σε μαθητή που έχει παρακολουθήσει πέντε. Έτσι δεν υπάρχει περίπτωση δυσκολίας ή απογοήτευσης αντιθέτως τα παιδιά μόνο επωφελούνται από την ανάγνωση ανάλογα με το επίπεδο, αλλά και τα ενδιαφέροντα τους.
Οφέλη
Βασικότερη όλων είναι - και εξυπακούεται - η ανάπτυξη των γλωσσικών τους δεξιοτήτων. Τα παιδιά διαβάζοντας εκτίθενται σε νέες λέξεις, φράσεις και γραμματικούς τύπους, ενισχύοντας το λεξιλόγιό τους και τη γενικότερη γλωσσική τους ικανότητα στην ξένη γλώσσα. Ακόμα και οι άγνωστες λέξεις είτε εντοπίζονται και μεταφράζονται από τους πιο επιμελείς είτε κατανοούνται από τα συμφραζόμενα από τους πιο χαλαρούς αναγνώστες.
Ιδιαίτερα σημαντική είναι η έκθεση τους έγκαιρα στην πολιτιστική διαφορετικότητα. Μέσα από τη λογοτεχνία, τα παιδιά εκτίθενται σε διαφορετικούς πολιτισμούς, παραδόσεις και τρόπους ζωής. Έτσι από μικρά κατανοούν ότι κάπου στον κόσμο άνθρωποι ζουν διαφορετικά, έχουν άλλες συνήθειες και καθημερινότητα . Σιγά σιγά αποδέχονται αυτήν την πραγματικότητα ως κάτι παράλληλο με τη δική τους ζωή και όχι ως κάτι ενάντιο ή εχθρικό.
Όπως φυσικά και στα ελληνικά η ανάγνωση βιβλίων είναι καταλυτική για την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης. Η ανάλυση και η κατανόηση λογοτεχνικών κειμένων ειδικά σε ξένη γλώσσα ενισχύει την ικανότητα τους να σκέφτονται κριτικά, να αναλύουν, να αντιλαμβάνονται νοήματα και να ασχολούνται με την επίλυση πολύπλοκων ζητημάτων.
Απαιτήσεις
Αν η ανάγνωση στη μητρική γλώσσα συμβάλλει στη συγκέντρωση, η ανάγνωση ξενόγλωσσης λογοτεχνίας απαιτεί πολύ περισσότερη προσοχή στις λεπτομέρειες και επιπλέον συγκέντρωση. Ίσως υπάρχει ανάγκη συσχέτισης λέξεων, εννοιών, κατανόησης από τα συμφραζόμενα, ανάλογα με το είδος και το ύφος κάθε κειμένου ενισχύοντας έτσι αυτές τις δεξιότητες πολύ περισσότερο. Μέσα από το βιβλίο, οποιοδήποτε βιβλίο σε οποιαδήποτε χώρα και γλώσσα τα παιδιά ταξιδεύουν σε κόσμους φαντασίας και δημιουργικότητας. Η επαφή με διαφορετικά λογοτεχνικά είδη , αφηγηματικές τεχνικές , χώρες, ιστορία, πολιτισμούς, ήρωες βοηθά τα παιδιά να αναπτύξουν τη φαντασία τους και γιατί όχι να εμπνευστούν για τη δική τους δημιουργική γραφή.
Συμπέρασμα
Συνοψίζοντας η γνώση μιας γλώσσας και η ικανότητα κατανόησης διαφορετικών πολιτισμών και νοοτροπιών είναι δεξιότητες απαραίτητες για τα παιδιά μας στα πλαίσια των πολυπολιτισμικών πλέον κοινωνιών που ζούμε. Πλέον δεν υπάρχουν σύνορα και στεγανά τόσο στην εκπαίδευση όσο και στη ζωή μας γενικότερα. Η ξενόγλωσση λογοτεχνία αποτελεί ένα εργαλείο όχι μόνο για την εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας αλλά για τη συνολική ανάπτυξη των παιδιών, και ιδίως των δεξιοτήτων αυτών που θα τα βοηθήσουν να γίνουν πολύπλευρα και ανοιχτόμυαλα άτομα.