Οι εφιάλτες στα παιδιά

Είναι βράδυ. Οι ρυθμοί πέφτουν. Τα παιδιά κοιμούνται βαθιά και γαλήνια. Ξαπλώνεις κι εσύ. Χαλαρώνεις και σιγά σιγά σε παίρνει ο ύπνος. Ηρεμία και μισοσκόταδο! Ξαφνικά ακούγονται κλάματα, φωνές αναφιλητά! " Μαμάα, μαμαα με τρώει". Αναστάτωση! Τρέχεις να δεις τι συμβαίνει. Το παιδί σου κλαίει τρεμάμενο και φοβισμένο, ενώ ταυτόχρονα προσπαθεί να "σωθεί" στην αγκαλιά σου! Σου εξηγεί, όπως μπορεί, τι το τρόμαξε και καταλήγετε στο συμπέρασμα ότι έχει δει εφιάλτη! Το ίδιο έγινε και εχτές και την προηγούμενη εβδομάδα και τώρα που το συζητάμε του συμβαίνει συχνά τον τελευταίο καιρό!

Τι είναι οι εφιάλτες;

Οι εφιάλτες είναι πολύ συχνό φαινόμενο της παιδική ηλικίας και όχι μόνο. Αν και οι επιστήμονες ακόμη χτίζουν τα δεδομένα που λαμβάνουν για το υποσυνείδητο ή το ασυνείδητο μέρος του εγκεφάλου, τα όνειρα έχουν συνδεθεί με το υποσυνείδητο. Πολλοί τα κατατάσσουν ανάλογα με την συχνότητα και την ένταση τους στις διαταραχές ύπνου που αντιμετωπίζουν τα παιδιά αλλά και οι ενήλικες. Χαρακτηριστικό γνώρισμα του εφιάλτη είναι ότι το παιδί ξυπνά αναστατωμένο σε μεγάλο βαθμό, μπορεί να κλαίει, να τρέμει ή και να φωνάζει. Έχει πλήρως τις αισθήσεις του και συνειδητά αναζητά τους γονείς του, για να προστατευτεί και να ξεπεράσει το αίσθημα φόβου που το συνοδεύει! Τέλος τα παιδιά είναι σε θέση να περιγράψουν αυτό που είδαν και τα τρομοκράτησε τόσο!

Αιτίες που μπορεί να προκαλέσουν εφιάλτες

• Ως γνωστόν ο νούμερο ένα συνήθης ύποπτος για αυτά τα φαινόμενα είναι το άγχος, που μπορεί να βιώνει ένα παιδί μέσα στην καθημερινότητά του γενικά, ή εξαιτίας κάποιας έντονης μεταβολής στις μέχρι τώρα ισορροπίες!
• Άλλη αιτία μπορεί να είναι μια επιθετική συμπεριφορά που μπορεί να δέχτηκε ή μια επιθετική συμπεριφορά που επέδειξε το ίδιο! Όταν τα παιδιά βιώνουν αρνητικά συναισθήματα για κάποιον τρίτο δεν είναι σε θέση να τα διαχειριστούν και έτσι τα προβάλουν έξω από τον εαυτό τους. Κοινώς δεν καταλαβαίνουν γιατί νιώθουν κακία και φέρονται εχθρικά!
• Τέλος πολύ σημαντικός παράγοντας είναι ο ποιοτικός χρόνος που περνούν με τους γονείς τους. Αν είναι ελάχιστος έως και ανύπαρκτος μέσα στην ημέρα, τότε είναι πιθανό οι εφιάλτες να αυξάνονται λόγω τις έλλειψης που βιώνει το παιδί!

Τι μπορούμε να κάνουμε γι' αυτό;

• Αρχικά ας του παρέχουμε την ασφάλεια που χρειάζεται εκείνη την στιγμή. Είναι σημαντικό να μην νιώσει μόνο!
• Σε δεύτερο χρόνο μπορούμε να εξηγήσουμε ότι τα όνειρα χωρίζονται σε καλά και κακά, που όμως όσο κι αν μας τρομάζουν, δεν μπορούν να μας βλάψουν.
• Μια ωραία δραστηριότητα θα ήταν να προτρέψουμε το παιδί την επόμενη ημέρα, εάν είναι ακόμη προβληματισμένο με τις εικονές του ονείρου του, να ζωγραφίσει αυτό που είδε. Έτσι αφήνοντάς το στο χαρτί είναι ένας τρόπος να απομυθοποιήσει ό,τι το τρομάζει.
• Μια άλλη μέθοδος που προλαβαίνει σε κάποιο βαθμό τους εφιάλτες είναι ο διάλογος πριν τον ύπνο. Μιλάμε για όλες τις ευχάριστες στιγμές μας αλλά και τις στιγμές που μας αναστάτωσαν ή μας έκαναν να νιώσουμε άβολα! Επεξηγούμε κάθε συναίσθημα και αποδεχόμαστε την ταυτότητα του, ώστε να μειώσουμε την ένταση που μπορεί να νιώθει το παιδί.
• Ασχολούμαστε έστω και 10 λεπτά αποκλειστικά με το παιδί χωρίς περισπασμούς. Κάνουμε μια δραστηριότητα, διαβάζουμε ένα βιβλίο κλπ.