Όταν τα έθιμα του Πάσχα γίνονται αφορμή για σύνδεση
Το Πάσχα είναι η μεγαλύτερη γιορτή του Χριστιανισμού και βρίσκεται προ των πυλών. Το ελληνικό Ορθόδοξο Πάσχα συνδέεται με πολλά έθιμα, που εδώ και χρόνια ακολουθούνται.
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής, καθώς και τα διαφορετικά μας πιστεύω μπορεί να μας οδηγούν στην απόφαση να μην συμμετέχουμε σε αυτά τα "παρωχημένα" έθιμα και να επιλέγουμε εναλλακτικούς τρόπους να περάσουμε το Πάσχα.
Είναι όμως απαραίτητο να είναι κάποιος πιστός, και συγκεκριμένα χριστιανός για να ακολουθήσει τα έθιμα; Όχι. Αυτό που είναι σημαντικό είναι να περάσουμε χρόνο με τα παιδιά μας, να τους χαρίσουμε αναμνήσεις και με τα χρόνια να δημιουργήσουμε συνήθειες που θα συνδέονται με το Πάσχα. Συνήθειες που θα κουβαλούν εικόνες και αρώματα. Χαρούμενες και δημιουργικές στιγμές που θα περιμένουν τα παιδιά κάθε χρονιά και που στο μέλλον θα είναι οι ευχάριστες αναμνήσεις που έντυσαν την παιδική τους ηλικία.
Στον τόπο καταγωγής μας
Το Πάσχα στην Ελλάδα, συνήθως, συνδέεται με τη φύση. Πάσχα στο χωριό, συνηθίζουμε να λέμε. Κάποιων από εμάς οι γονείς ζουν στην επαρχία. Οι πασχαλινές διακοπές είναι μια μεγάλη ευκαιρία να γνωρίσουν τα παιδιά μας τον τόπο καταγωγής μας. Ανάλογα με την ηλικία του παιδιού, μπορούμε να μοιραστούμε μαζί του πληροφορίες για αυτό το μέρος, είτε γεωγραφικές είτε ιστορικές. Ακόμα πιο σημαντικό βέβαια είναι να θυμηθούμε μαζί με τα παιδιά μας, τη σύνδεση που έχουμε εμείς με το μέρος καταγωγής μας. Να θυμηθούμε και να τους δείξουμε που παίζαμε, που συνηθίζαμε να πηγαίνουμε όταν ήμαστε εμείς στην ηλικία τους, να τους εξιστορήσουμε σκανταλιές που κάναμε, να τους μιλήσουμε για τις δικές μας οικογενειακές συνήθειες, για τους γονείς μας. Τόσο απλά μπορούμε να χτίσουμε δρόμους επικοινωνίας με τα παιδιά μας. Να καταλάβουν πως δεν είμαστε μόνο γονείς αλλά υπήρξαμε και εμείς παιδιά και εντέλει να διασκεδάσουμε. Επίσης πολύ σημαντική είναι η επαφή που θα έχουν τα παιδιά μας με τον παππού και την γιαγιά. Οι παππούδες είναι οι πιο τρυφερές φιγούρες της παιδικής ηλικίας. Τα παιδιά μας πάντα θα αναπολούν τις στιγμές που έζησαν μαζί τους, τις ιστορίες που τους είπαν και κυρίως τις λιχουδιές και τα δώρα που τους έδωσαν κρυφά.
Στην κουζίνα
Το Πάσχα στην Ελλάδα, συνήθως συνδέεται και με την κουζίνα. Πασχαλινά κουλούρια, τσουρέκια, κόκκινα αυγά, μαγειρίτσα, αρνί στη σούβλα, κοκορέτσι. Είναι πολλά και δύσκολα τα πασχαλινά εδέσματα και δεν είμαστε όλοι λάτρεις της μαγειρικής και της ζαχαροπλαστικής. Είναι όμως μια καλή ευκαιρία για ποιοτικό χρόνο με τα παιδιά μας και ίσως και για μια μικρή επανάληψη, αν η ηλικία του παιδιού το επιτρέπει. Τα παιδιά δεν έχουν τίποτα καλύτερο από το να παίξουν με τα ζυμάρια, να χώνουν τα μικρά τους δαχτυλάκια μέσα στη μαλακή ζύμη και να φτιάχνουν μπαστουνάκια, που θα ψηθούν και θα πάνε στην κοιλίτσα τους. Διπλό το όφελος. Η κουζίνα θα γεμίσει αρώματα από βανίλια, αμμωνία, μαστίχα, βούτυρο και τα αρώματα θα γεμίσουν το νοητό άλμπουμ φωτογραφιών, που θα δημιουργηθεί στο μυαλουδάκι των παιδιών μας. Φτιάχνοντας όλα αυτά, θα μπορούσαμε να εκμεταλλευτούμε την ευκαιρία και να ζητήσουμε από τα παιδιά να μας διαβάσουν τη συνταγή ή να ζυγίσουν τα υλικά. Λίγο γλώσσα, λίγο μαθηματικά χωρίς καν να το καταλάβουν. Το βάψιμο των αυγών είναι η πιο δημιουργική τους στιγμή και ποτέ δεν αρκούνται μόνο στα κόκκινα. Όσο για όλα τα υπόλοιπα μπορεί να είναι δύσκολο να βοηθήσουν, αλλά θα ήταν όμορφο να δουν τη δική μας προσπάθεια και να καταλάβουν πως πίσω από κάθε νόστιμο ή όμορφο αποτέλεσμα, κρύβεται μια διαδικασία, η οποία κάποιες φορές είναι δύσκολη και χρονοβόρα.
Στα ταξίδια
Το Πάσχα είναι επίσης μια εξαιρετική ευκαιρία για ένα σύντομο ταξίδι σε προορισμούς που δεν έχουμε ξαναπάει. Να γνωρίσουμε μέρη, τοπικά έθιμα και παραδόσεις. Για παράδειγμα στην Πάτμο μπορούμε να συμμετέχουμε στο έθιμο του Νιπτήρα, το οποίο αποτελεί αναπαράσταση του μυστικού δείπνου. Στα Καλάβρυτα μπορούμε να λάβουμε μέρος σε αγώνα δρόμου και να κερδίσουμε την "κουλούρα" που παρασκευάζεται την Μεγάλη Πέμπτη από ανύπαντρες κοπέλες του χωριού. Στον Τυρό Κυνουρίας γινόμαστε μάρτυρες φαντασμαγορικών γεγονότων, μιας και το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου μικρά παιδιά γεμίζουν τον κόλπο της πόλης με χιλιάδες κεριά που ρίχνουν το φως τους στη θάλασσα και τη στιγμή της Ανάστασης ο ουρανός γεμίζει με εκατοντάδες πυροτεχνήματα.
Όποιον προορισμό όμως και αν επιλέξουμε σημασία έχει το ταξίδι. Οι προετοιμασίες, ο προγραμματισμός, η αναμονή για το ταξίδι και οι προσδοκίες. Όλα θα χαραχτούν στο μυαλό των παιδιών. Η διαδρομή, η διαμονή, ακόμα και η επιστροφή θα μας δώσουν αφορμή για πολλές συζητήσεις. Ότι ζούμε καταγράφεται μέσα μας. Οι λέξεις είναι μαύρες κουκίδες πάνω σε λευκό χαρτί και όποια πληροφορία και αν διαβάσουν τα παιδιά μας για τα τοπικά έθιμα, το πιθανότερο είναι να ξεχαστούν. Αυτά όμως που έζησαν, οι εικόνες που δημιούργησαν, τα συναισθήματα που ανέπτυξαν δεν θα ξεχαστούν ποτέ.
Στον εσωτερικό μας κόσμο
Τέλος, για όσους από εμάς το επιθυμούν, όλη η Μεγάλη Εβδομάδα μας δίνει τη δυνατότητα να μιλήσουμε στα παιδιά μας για το Χριστιανισμό, για τη ζωή και τα πάθη του Χριστού. Δεν είναι καν απαραίτητο να έχουν θρησκευτική χροιά οι συζητήσεις μας. Μπορούμε όμως εξιστορώντας κάποια από αυτά τα γεγονότα να διδάξουμε έμμεσα στα παιδιά μας αρετές χρήσιμες για τη ζωή τους. Μπορούμε να μιλήσουμε για την καλοσύνη, για τον σεβασμό που πρέπει να έχουμε ο ένας προς τον άλλον, για την αποδοχή του διαφορετικού. Είναι καλή ευκαιρία να μάθουν να ζουν με αγάπη, να θυσιάζονται για τα πιστεύω τους και να συγχωρούν, έτσι ώστε να μπορούν να προχωρήσουν στη ζωή τους και να βιώσουν την "ανάσταση της ψυχής τους".
Οι δυνατότητες είναι πολλές. Ό,τι όμως κι αν επιλέξετε να κάνετε, το σημαντικό είναι να το ζήσετε στο έπακρον. Να βιώσετε την κάθε στιγμή και να την μοιραστείτε με την οικογένεια σας.