Η ενσυναίσθηση είναι μια βασική δεξιότητα, που καθορίζει και χτίζει μια προσωπικότητα πιο φιλική, πιο ισορροπημένη και πιο σταθερή. Η κυρίαρχη έννοια της ενσυναίσθησης είναι η κατανόηση και η ανταπόκρισή του ατόμου στα συναισθήματα του άλλου.
Η καλλιέργεια και η ανάπτυξη της ενσυναίσθησης προσφέρουν πολλά θετικά και εποικοδομητικά οφέλη ειδικά για ένα μικρό παιδί, που κάνει τα πρώτα του βήματα, για να ανακαλύψει τον κόσμο και τον εαυτό του και να δομήσει την προσωπικότητά του. Αναπτύσσοντας την ενυσναίσθηση, οικοδομούνται θετικές στάσεις και σχέσεις με τους άλλους, οδηγώντας έτσι σε αρτιότερες και πιο σταθερές κοινωνικές σχέσεις και συμπεριφορές. Όταν το παιδί αρχίζει να κατανοεί τα συναισθήματα και τα θέλω των άλλων αναπτύσσει αίσθημα αυτογνωσίας, θετικής εικόνας για τον εαυτό του και ενισχύει τον δικό του συναισθηματικό κόσμο. Όλα τα παραπάνω βοηθούν στην καλύτερη επικοινωνία με τους άλλους, στην παροχή βοήθειας και φυσικά στην πρόληψη επιθετικών συμπεριφορών.
Πώς μπορώ να αναπτύξω αίσθημα ενσυναίσθησης σε ένα παιδί;
Το κάθε άτομο μπορεί να εκπαιδευτεί, ώστε να φτάσει σε ένα ικανοποιητικό επίπεδο κατανόησης των συναισθημάτων των άλλων. Μέσα από παιχνίδια και στρατηγικές τα παιδιά μπορούν να κατανοήσουν τα δικά τους συναισθήματα και κατ' επέκταση και τη συναισθηματική κατάσταση των γύρω του.
Παιδική λογοτεχνία – Αφήγηση – Παραμύθια
Ένα πολύ βοηθητικό μέσο για την καλλιέργεια της ενσυναίσθησης είναι η παιδική λογοτεχνία. Μέσα στα παραμύθια τα παιδιά βλέπουν και γνωρίζουν διάφορους ήρωες και ξεχωριστές και μοναδικές προσωπικότητες ο καθένας. Έτσι το παιδί έρχεται σε επαφή με μια μεγάλη γκάμα χαρακτηριστικών, αξιών, αντιλήψεων και συναισθημάτων των ηρώων. Το παιδί επεξεργάζεται αυτές τις πληροφορίες και μέσα από συζήτηση επέρχεται μια βαθύτερη και ουσιαστικότερη κατανόηση της συναισθηματικής κατάστασης των άλλων.
Παιχνίδια ρόλων
Παιδί σημαίνει παιχνίδι και για αυτό είναι ο πιο κατάλληλος τρόπος να «μάθουμε» στα παιδιά αυτό που επιθυμούμε. Έτσι, παίζοντας μαζί τους και προσομοιώνοντας διάφορες καταστάσεις, που μπορεί να βιώσει κάποιος κυρίως σε συναισθηματικό επίπεδο, μπορούμε να δημιουργήσουμε πρότυπα ανταπόκρισης και αντιμετώπισης συμπεριφορών και να κατανοήσουμε το παιδί μας αντιλαμβανόμενοι το πως αντιμετωπίζει την εκάστοτε κατάσταση. Είναι ένας έμμεσος τρόπος, για να του δώσουμε σωστές κατευθυντήριες γραμμές για την κατανόηση της συμπεριφοράς του άλλου και της σωστής δικιάς μας αντιμετώπισης.
Εξερεύνηση της φύσης
Η φύση γύρω μας είναι ένα περιβάλλον μάθησης που εξιτάρει ιδιαίτερα τα παιδιά. Μέσα από την παρατήρηση των δέντρων, των φυτών και των ζώων μπορούμε να τους μάθουμε να εκτιμούν και να σέβονται τη φύση για όλα αυτά που προσφέρει καθημερινά στη ζωή μας. Επίσης η φροντίδα ενός φυτού ή ενός ζώου, εκτός από την αίσθηση υπευθυνότητας που αναπτύσσει, ενισχύει το αίσθημα της τρυφερότητας, της φροντίδας, της αγάπης και της κατανόησης των αναγκών των άλλων. Όλα αυτά εμποτίζονται μέσα στο μυαλό του παιδιού και το βοηθάνε να κατανοεί καλύτερα τις ανάγκες των άλλων.
Η καλλιέργεια της ενσυναίσθησης - παρατηρούν οι επιστήμονες - ότι τείνει να γίνει μια από τις πιο βασικές δεξιότητες που θα πρέπει να μάθουμε στα παιδιά μας. Όλοι μαζί και ο καθένας ξεχωριστά ας προσπαθήσει να δώσει όσο περισσότερα εναύσματα μπορεί στο δικό του παιδί.