"Η ομορφιά των νόμων της Φυσικής είναι η φανταστική απλότητα που έχουν" John Archibald Wheeler, Φυσικός
Είναι γεγονός ότι το Παιδαγωγικό μας Σύστημα, δεν δίνει τη δυνατότητα στα παιδιά να αντιληφθούν την ομορφιά και το ρόλο που παίζουν στη ζωή τους οι Φυσικές Επιστήμες.
Απορροφημένα από ένα σύστημα που ευνοεί την μαθηματικοποίηση της επιστήμης και τη λύση ασκήσεων, χάνουν την ουσία, αντιμετωπίζοντας το μάθημα με αδιαφορία. Παρόλα αυτά, ο πλανήτης στον οποίο ζουν έγινε φιλικός και βιώσιμος για τον άνθρωπο, γιατί κάποια φωτεινά μυαλά φυσικών, αφιέρωσαν τη ζωή τους για τον σκοπό αυτό.
Η ανατροπή μπορεί να συμβεί εύκολα, προσεγγίζοντας με τέτοιο τρόπο την επιστήμη της φυσικής, ώστε να αφυπνίσουμε το ενδιαφέρον τους .
"Ο στόχος μου είναι απλός. Είναι η πλήρης κατανόηση του Σύμπαντος. Γιατί είναι έτσι όπως είναι και γιατί υπάρχει τελικά". Στίβεν Χόκινγκ
Το Θαύμα της Πανσελήνου
Πόσες φορές δεν έχουμε θαυμάσει, μαζί με τα παιδιά μας την πανσέληνο. Είναι σίγουρο ότι έχουν αναρωτηθεί πολλά από αυτά, που οφείλεται η ύπαρξή της. Αυτό μαρτυρούν άλλωστε και οι ζωγραφιές τους για το φεγγάρι. Του δίνουν ανθρώπινη μορφή με μάτια, μύτη, στόμα, άλλοτε να χαμογελάει και άλλοτε να είναι λυπημένο.
Το χιλιοτραγουδισμένο φεγγάρι, στα παιδικά, και όχι μόνο, τραγούδια, είναι ένας πλανήτης που περιστρέφεται γύρω από τη γη, και το φως του ήλιου πέφτει επάνω του με διαφορετική γωνία κάθε φορά. Τη στιγμή που βρίσκεται στην αντίθετη πλευρά της Γης απ΄ότι ο Ήλιος, και στην ίδια ευθεία, το ηλιακό φως πέφτει κάθετα και τότε έχουμε Πανσέληνο.
Όταν λοιπόν βλέπουμε να εντυπωσιάζονται από κάποιο φυσικό φαινόμενο, το εξηγούμε με απλά λόγια, επικαλούμενοι και τη βοήθεια εύκολων πειραμάτων, ώστε να έχουν τη χαρά της δημιουργίας.
Η δημιουργία π.χ. ουράνιου τόξου γίνεται πολύ εύκολα, χρησιμοποιώντας ένα ποτήρι νερό, που το τοποθετούμε απέναντι από το ηλιακό φως με ελαφρά κλίση. Αυτό το πετυχαίνουμε αν η άκρη του ποτηριού ακουμπά σε ένα χαρτόνι. Τοποθετώντας ένα κομμάτι χαρτί στο έδαφος, θα σχηματιστεί επάνω του το ουράνιο τόξο. Θα ενθουσιαστούν.
Δεν αφήνουμε αναπάντητα ερωτήματα. Αν δεν γνωρίζουμε κάτι, τα καλούμε να το ψάξουμε μαζί, παίζοντας τους εξερευνητές.
Έτσι, αντιλαμβάνονται και στην πράξη, ότι όλα αυτά που βλέπουμε γύρω μας , δεν οφείλονται σε κάποια μυστηριώδη δύναμη αλλά ανήκουν στη σφαίρα μελέτης των Φ.Ε.
Η αιματηρή ιστορία πίσω από τις Φ.Ε.
"Και όμως κινείται" (Gallileo - Gallilei)
Κάποιοι άνθρωποι θυσίασαν τη ζωή τους για να μεταλαμπαδεύσουν την επιστημονική γνώση στις επόμενες γενιές.
Τα παιδιά μας, επιβάλλεται να γνωρίζουν την Ιστορία που συνοδεύει την επιστήμη της Φυσικής. Πρέπει να τους μιλήσουμε για τις θυσίες και τους διωγμούς που υπέστησαν, φυσικοί και αστρονόμοι του παρελθόντος, ώστε να φτάσουμε εδώ που είμαστε σήμερα.
Ο φυσικός Giordano Bruni κάηκε στην πυρά γιατί υποστήριξε την κίνηση της γης γύρω από τον ήλιο, το άπειρο του Σύμπαντος, κ.ά. Ο Γαλιλαίος διώχθηκε από την εκκλησία σαν αιρετικός. Η Καθολική εκκλησία τρομοκρατήθηκε από τις συνέπειες που μπορεί να είχε η υιοθέτηση του ηλιοκεντρικού συστήματος έναντι του γεωκεντρικού που ίσχυε τότε. Η εσφαλμένη ερμηνεία των Γραφών, θα ήταν πλήγμα για το γόητρό της, σε μια περίοδο μάλιστα, μεγάλης αστάθειας.
Βλέπουμε λοιπόν ότι ο σκοταδισμός εμπόδισε πολλές φορές την επιστημονική γνώση να λάμψει. Η μαντάμ Κιουρί η οποία ανακάλυψε το πολώνιο, καθώς και το ράδιο με τον σύζυγό της, αντιμετώπισε την προκατάληψη της εποχής, ενώ ο θάνατός της οφείλεται κατά πάσα πιθανότητα στην ακτινοβολία στην οποία εκτίθετο. Η γνώση αυτών των γεγονότων, θα προκαλέσει το ενδιαφέρον των παιδιών μας, να μελετήσουν περισσότερο αυτή την επιστήμη, για την οποία άνθρωποι διακινδύνευσαν τη ζωή τους, υποστηρίζοντας τα πιστεύω τους. Με τη λάμψη της αλήθειας εξέλειπαν οι δοξασίες και τα μυστήρια, η επίκληση θειικών δυνάμεων και τελετουργιών, απελευθερώνοντάς τον άνθρωπο, από τον φόβο και την εσωστρέφεια.
Η επιστήμη της φυσικής επηρέασε τον πολιτισμό και την τεχνολογία, αφού ο Thomas Edison, ο εφευρέτης της εποχής μας, ανακάλυψε τον ηλεκτροφωτισμό, τον κινηματογράφο, την ηχογράφηση, κ. ά. Θεωρείται δε, και ο προπάππος του διαδικτύου. Χωρίς τον Edison και τη φυσική, θα τρίβαμε ακόμα πέτρες για να έχουμε φως (εποχή των σπηλαίων), ή στην καλύτερη περίπτωση θα ανάβαμε κεριά.
Επίσης πολλοί καλλιτέχνες, ζωγράφοι, μουσικοί, κ.λ.π. επηρεάστηκαν από τις θεωρίες των Φ.Ε. και τις μελέτησαν με πάθος , για να τελειοποιήσουν τα έργα τους.
Είναι δύσκολο λοιπόν να μείνει ασυγκίνητο ένα παιδί, και όχι μόνο, σε μια επιστήμη η οποία φροντίζει να δώσει απαντήσεις στους προβληματισμούς μας και να αναβαθμίσει τη ζωή μας. Προχωρώντας ακόμα πάρα πέρα, οι φυσικοί επιστήμονες, ερευνούν το Σύμπαν και τη δημιουργία του, στέλνουν ανθρώπους στο φεγγάρι, μιλούν για πολλαπλά Σύμπαντα, θέτοντας προβληματισμούς για την ύπαρξη ζωής.
Άρα! Η ενασχόληση με τις Φ.Ε. δεν έχει στόχο να γίνει κάποιος φυσικός. Είναι κάτι πολύ πιο πάνω. Έγκειται, στο να μάθουμε τι συμβαίνει γύρω μας, να ενημερωθούμε για τον πλανήτη μας, την αιτία της ύπαρξής μας, και για το μέλλον της ανθρωπότητας. Αρκεί μόνο, να ανάψουμε τη σπίθα της περιέργειας και της αναζήτησης εμείς οι γονείς.
Πηγές:
- Φυσική Β΄Γυμνασίου
- Γαλιλαίος, Εκδόσεις Σαββάλας
- Μαρί Κιουρί, Εκδόσεις Σαββάλας