Άγχος αποχωρισμού: Υπάρχει στην Εφηβεία;

Το άγχος αποχωρισμού είναι ένα φυσιολογικό αναπτυξιακό στάδιο που παρατηρείται στα βρέφη και τα παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας. Το άγχος αποχωρισμού οφείλεται στην ανασφάλεια που αισθάνονται τα μικρά παιδιά όταν αποχωριστούν από τους γονείς ή τους κύριους φροντιστές τους.

Ωστόσο, σε αντίθεση με ό,τι πιστεύουν οι περισσότεροι γονείς, το άγχος αποχωρισμού ενδέχεται να ακολουθήσει το παιδί έως την εφηβεία αλλά και την ενήλικη ζωή του.

Άγχος αποχωρισμού στην εφηβεία: αίτια

Στην περίπτωση που το άγχος αποχωρισμού συνοδεύσει τα παιδιά και μετά τα πρώτα σχολικά χρόνια της ζωής τους, τότε συνήθως γίνεται λόγος για διαταραχή άγχους αποχωρισμού.

Τα αίτια που συντελούν στην εδραίωση του άγχους και των συμπτωμάτων του οφείλονται σε υπερπροστατευτικά οικογενειακά περιβάλλοντα, σε περιβάλλοντα που οι σχέσεις είναι κακοποιητικές ή/και μη ισορροπημένες σχέσεις, στην ύπαρξη ασθένειας κάποιου μέλους της οικογένειας και τέλος στον ίδιο τον χαρακτήρα του εφήβου.

Τα παιδιά που μεγαλώνουν σε υπερπροστατευτικά περιβάλλοντα δεν αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες καθώς οι γονείς κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους προκειμένου να έχουν τα πάντα έτοιμα και να τα κρατήσουν ασφαλή. Αυτό ωστόσο, έχει ως αποτέλεσμα όχι μόνο τα παιδιά να μην αποκτήσουν σιγουριά και αυτοπεποίθηση, αλλά και να έμμεσα να θεωρήσουν τον κόσμο ως απειλητικό και εχθρικό.

Οι μη ισορροπημένες σχέσεις μεταξύ των γονέων καθώς και η ύπαρξη ασθένειας σε κάποιο από τα μέλη της οικογένειας, δημιουργούν την επιθυμία στους εφήβους και τους νέους ενήλικες να παραμείνουν σπίτι, για να συνδράμουν με όποιο τρόπο μπορούν.

Η ιδιοσυγκρασία του/της εφήβου μπορεί επίσης να παίξει καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη ή/και εδραίωση του άγχους αποχωρισμού. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει ανάληψη πρωτοβουλιών και η μη ανάληψη ευθύνης επιβραβεύεται από τους γονείς, μέσω της ικανοποίησης όλων των αναγκών των εφήβων, τότε ο συνδυασμός των παραπάνω παραγόντων δημιουργεί ένα φαύλο κύκλο.

Άγχος αποχωρισμού στην εφηβεία: συμπτώματα

Το άγχος αποχωρισμού στις μεγαλύτερες ηλικίες εκφράζεται τόσο σωματικά, όσο και ψυχικά. Στα σωματικά συμπτώματα συγκαταλέγονται οι πόνοι στο στομάχι ή στο κεφάλι, οι ζαλάδες, οι ταχυκαρδίες και οι κρίσεις πανικού. Συναισθηματικά το άγχος αποχωρισμού εκδηλώνεται με ενοχές, φοβίες, ανησυχία, θυμό, αίσθημα θλίψης και ανικανότητας.

Οι έφηβοι στην περίπτωση που αντιμετωπίζουν άγχος αποχωρισμού είναι πολύ πιθανό να αρνούνται τη συμμετοχή σε νέες δραστηριότητες, να αποφεύγουν τη μετακόμιση μακριά από το σπίτι και τη συναναστροφή με φίλους και να παρουσιάζουν αγκίστρωση από τους γονείς εν γένει.

Τρόποι διαχείρισης του άγχους αποχωρισμού στους εφήβους

Εάν πιστεύετε ότι το παιδί σας εμφανίζει συμπτώματα άγχους αποχωρισμού προσπαθήστε ακόμα και σε μεγαλύτερη ηλικία να το βοηθήσετε στην ανάληψη πρωτοβουλιών. Ακόμα, φροντίστε να επιβραβεύετε πιθανές πρωτοβουλίες ή νέες δραστηριότητες που μπορεί να ξεκινάει.

Επιπλέον, εάν υπάρχουν εντάσεις μέσα στο σπίτι αποφύγετε να αναλαμβάνει το παιδί το ρόλο του διαιτητή, καθώς είναι ζημιογόνο και επιβαρυντικό για την ψυχική του υγεία. Τέλος, προσπαθήστε να μην τρέχετε να καλύψετε κάθε ανάγκη και επιθυμία του παιδιού αμέσως, αλλά επιτρέψτε του να αναλάβει ευθύνες και να πάρει αποφάσεις υπό την καθοδήγηση και υποστήριξη σας.