Η σημασία της επικοινωνίας μεταξύ των μελών μιας οικογένειας είναι μείζονος σημασίας. Η απουσία της ή η χωρίς αποτέλεσμα επικοινωνία μπορεί να δημιουργήσει δυσάρεστες καταστάσεις και εκνευρισμό σε όλη την οικογένεια. Μπορούμε εύκολα να καταλάβουμε την αξία της επικοινωνίας αν φέρουμε στο μυαλό μας την εικόνα ενός μωρού που δεν σταματά να κλαίει. Αισθάνεται, θέλει, διεκδικεί αλλά δεν μπορεί να το επικοινωνήσει στους γύρω του. Εκπέμπει κάποιο μήνυμα αλλά δεν γίνεται αντιληπτό. Εκείνο εκνευρίζεται και πιθανόν να μεταδώσει τον εκνευρισμό του και στην υπόλοιπη οικογένεια. Για να πραγματοποιηθεί η διαδικασία της επικοινωνίας απαραίτητα είναι ένας πομπός, ένας δέκτης, ένας δίαυλος και ένας κοινός κώδικας. Ο πομπός δημιουργεί και εκφράζει ένα μήνυμα προς τον δέκτη με τρόπο αντιληπτό και από τις δύο πλευρές. Αν σε οποιοδήποτε σημείο αυτής της διαδικασίας δημιουργηθεί πρόβλημα τότε η επικοινωνία χάνεται ή δεν έχει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Είναι υποχρέωση των γονέων να χτίσουν αλλά και να διδάξουν στα παιδιά τους έναν ορθό τρόπο επικοινωνίας.
Μεταξύ των Γονιών
Το πρώτο που πρέπει να φροντιστεί είναι η επικοινωνία μεταξύ των γονέων. Πρώτα οι ίδιοι πρέπει να έχουν έναν κοινό κώδικα επικοινωνίας, ο οποίος θα διέπεται από αμοιβαίο σεβασμό και κατανόηση. Το παιδί τη δική τους επικοινωνία θα δει και θα την μιμηθεί ως πρότυπο. Θα παρατηρήσει και θα υιοθετήσει τις δικές τους συνήθειες. Αυτές θα χρησιμοποιήσει και το ίδιο για την επικοινωνία του με τους άλλους. Καλό θα ήταν λοιπόν οι γονείς να προσέχουν και το λεξιλόγιο το οποίο χρησιμοποιούν, και την ένταση της φωνής αλλά και τις χειρονομίες που συνοδεύουν έναν διάλογο είτε μιλούν μεταξύ τους είτε μιλούν στο παιδί. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο επικοινωνίας, το γονεϊκό, θα ενταχθεί και το παιδί και θα πάρει ενεργό ρόλο. Μέσα από εκείνους θα μάθει να μπορεί να επικοινωνήσει τα συναισθήματα του, τις επιθυμίες του, τα όρια του. Θα μάθει να μοιράζεται τα ευχάριστα αλλά και να λύνει τις συγκρούσεις. Θα μάθει τον σωστό τρόπο αλλά και να διορθώνει τα λάθη. Μια συνεχής υγιής επικοινωνία μεταξύ των γονιών είναι αυτή που θα βάλει τα θεμέλια.
Μεταξύ Παιδιού & Γονιού
Το σημαντικότερο στην επικοινωνία παιδιού και γονιού είναι να παραμένει πάντα ενεργή, πρέπει ο δίαυλος να είναι πάντα ανοικτός. Οι γονείς μιλούν και συμβουλεύουν το παιδί, είναι όμως εξίσου σημαντικό να μπορούν να ακούσουν. Μέσα από την αμφίδρομη αυτή επικοινωνία το παιδί θα αισθανθεί την αγάπη των γονιών του, την φροντίδα τους, την αποδοχή τους. Θα νιώσει πως είναι σημαντικό, ασφαλές σε ένα περιβάλλον που δέχεται εκείνο και τις επιλογές του, πλήρες σε μια σχέση που συγχωρεί τα λάθη του και που το βοηθά να τα διορθώσει, μοναδικό μέσα σε μια οικογένεια που επιβραβεύει τα επιτεύγματά του. Ένα παιδί που αισθάνεται πως ακούγονται οι ανάγκες του, πως καλύπτονται οι ανησυχίες του, πως λαμβάνει μέρος στις οικογενειακές αποφάσεις είναι ήρεμο. Ήρεμοι παραμένουν και οι γονείς οι οποίοι μέσω της σωστής επικοινωνίας με τα παιδιά τους δεν βαδίζουν στο "άγνωστο", ξέρουν τι συμβαίνει στη ζωή αλλά και στο μυαλό των παιδιών τους και έτσι οι δυσάρεστες εκπλήξεις περιορίζονται κατά πολύ.
Μεταξύ Αδελφών
Η οικογενειακή γαλήνη διαταράσσεται συχνά έως και καθημερινά από τις συγκρούσεις μεταξύ αδελφών. Ομηρικοί καυγάδες ξεκινούν από ασήμαντα αίτια και δεν σταματούν χωρίς την παρέμβαση των γονιών, η οποία παρέμβαση πολλές φορές κάνει τα πράγματα χειρότερα. Αν έχουν όμως φροντιστεί τα παραπάνω τότε οι συγκρούσεις μπορούν να μειωθούν ή τουλάχιστον να μπαίνει σύντομα ένα τέλος αναίμακτα. Τα παιδιά ό,τι παρατηρούν στην επικοινωνία των γονιών τους και στη συνέχεια ό,τι χρησιμοποιούν, για να μιλούν με τους γονείς τους, θα προσπαθήσουν να το χρησιμοποιήσουν και στην επικοινωνία με τα αδέρφια τους. Όσο πιο σωστά είναι τα θεμέλια που θα μπουν τόσο καλύτερα θα κυλήσουν και τα πράγματα.
Η επικοινωνία είναι δεξιότητα. Ακόμα μια δεξιότητα που οι γονείς πρέπει να διδάξουν στο παιδί. Με υπομονή και σεβασμό στην προσωπικότητα του και στη μοναδικότητα του. Λεκτική ή και σωματική επικοινωνία, όπως παραδείγματος χάριν μια αγκαλιά, μπορούν να διασφαλίσουν την οικογενειακή γαλήνη. Μιλώντας αλλά κυρίως ακούγοντας και νιώθοντας φροντίζουμε να μην διαταράσσεται η οικογενειακή μας συμβίωση.
