Η σχολική χρονιά φαίνεται έως τώρα να κυλά ομαλά και ξαφνικά το παιδί παρουσιάζει άρνηση να πάει στο σχολείο. Βρίσκει προφάσεις, αντιστέκεται, νιώθει άρρωστο... αν έχετε έρθει αντιμέτωποι με ένα τέτοιο μοτίβο συμπεριφοράς, τότε πρόκειται για μια στάση που δεν πρέπει να περάσει απαραίτητη τόσο από τους γονείς όσο και από τους εκπαιδευτικούς.
Σε αυτό το άρθρο θα επιχειρήσουμε να "ρίξουμε φως" στους πιθανούς παράγοντες που ενδέχεται να καλλιεργήσουν τη συγκεκριμένη στάση.
Πιθανοί Παράγοντες
Άγχος επίδοσης
- διαγωνίσματα, βαθμοί, δελτία προόδου
- σχολικές εργασίες
- προσδοκίες γονέων και δασκάλων
ασκούν πίεση και συνδέουν το σχολείο με αρνητικά συναισθήματα.
Εκφοβισμός (Bullying)
Ένας από τους πιο ανησυχητικούς λόγους είναι ο σχολικός εκφοβισμός. Το παιδί μπορεί να φοβάται να πάει στο σχολείο, επειδή είναι θύμα ψυχολογικής ή σωματικής βίας.
Θυμίζουμε ότι ο σχολικός εκφοβισμός αφορά στη σωματική, λεκτική ή μη-λεκτική βία που έχει πάντα ψυχολογικό αντίκτυπο και που εκδηλώνεται συστηματικά σε βάρος ενός ατόμου ή μιας ομάδας.
Ακαδημαϊκές / Μαθησιακές δυσκολίες
Τα παιδιά που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη μάθηση εκδηλώνουν συναισθήματα ανεπάρκειας. Η συνεχής αποτυχία σε τεστ και διαγωνίσματα ή η αίσθηση ότι δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις ή τις οδηγίες επηρεάζουν τη διάθεση συμμετοχής σε σχολικές δραστηριότητες. Όλα μοιάζουν μ' έναν αγώνα συνεχούς ματαίωσης.
Οικογενειακά ζητήματα
Η επικρατούσα συνθήκη στο οικογενειακό περιβάλλον επιδρά και διαμορφώνει σημαντικά την ψυχολογία του παιδιού.
- Το διαζύγιο
- Η γονεϊκή θλίψη
- Η απώλεια μέλους της οικογένειας, συγγενικού προσώπου ή φίλου
- Τα οικονομικά προβλήματα
- Οι διαφωνίες γονέων
- Η ασταθής στάση, η υπερβολική αυστηρότητα απέναντι στο παιδί
ή άλλες στρεσογόνες καταστάσεις
... δημιουργούν ή εντείνουν το αίσθημα της απόσυρσης.
Αλλαγές στο Περιβάλλον
Η μετακόμιση ή η αλλαγή σχολείου είναι απαιτητική διαδικασία για ορισμένα παιδιά. Η προσαρμογή στο νέο περιβάλλον, η σύναψη φιλικών σχέσεων εκ νέου και η αλληλεπίδραση με νέους δασκάλους είναι παράγοντες που ενδέχεται να επηρεάσουν τη διάθεση για φοίτηση.
Υγεία και Ψυχολογία
Ορισμένες φορές, προβλήματα υγείας, όπως χρόνιες ασθένειες, κατάθλιψη, αγχώδεις διαταραχές μπορούν να οδηγήσουν σε σχολική άρνηση. Είναι σημαντικό να εντοπιστούν και να αντιμετωπιστούν αυτά τα προβλήματα με τη βοήθεια ειδικών.
Τι Μπορούν να Κάνουν οι Γονείς και οι Εκπαιδευτικοί;
Συζήτηση και ενεργητική ακρόαση:
Το πρώτο και πιο σημαντικό βήμα είναι να έχετε χτίσει έναν δίαυλο επικοινωνίας με το παιδί σας, έτσι ώστε να μπορεί να σας μιλήσει ανοιχτά για τους φόβους και τις ανησυχίες του. Ακούστε το προσεχτικά, χωρίς να το κρίνετε και αποδεχτείτε τα συναισθήματά του ακόμη κι αν τα θεωρείτε υπερβολικά ή αναίτια.
Δεν επικρίνουμε ή σχολιάζουμε συναισθήματα...ο καθένας νιώθει διαφορετικά και ανάλογα με την ιδιοσυγκρασία του και τις εκάστοτε συνθήκες που βιώνει.
Αποφύγετε στερεοτυπικές φράσεις όπως:
"Τα αγόρια δεν κλαίνε".
"Σιγά το πράγμα...αυτό ήταν;"
"Είναι αστείο. Δεν χρειάζεται να..."
Αποδεχτείτε τα συναισθήματά του και στηρίξτε το παιδί σας.
Συνεργασία με το Σχολείο:
Συζητήστε με τους υπεύθυνους δασκάλους την άρνηση του για το σχολείο. Ενημερώστε αν υπάρχει κάποιο οικογενειακό ζήτημα ή θέμα υγείας.
Το ίδιο ισχύει και για την περίπτωση του σχολικού εκφοβισμού. Πιθανόν να έχει διαδραματιστεί με τρόπο ή σε χώρο που δεν έχει υποπέσει στην αντίληψη του. Εξάλλου τις περισσότερες φορές λαμβάνει χώρα συγκαλυμμένα και συνήθως, για ευνόητους λόγους, μακριά από ενήλικες.
Η συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων έχει εποικοδομητικά αποτελέσματα και παρέχει την κατάλληλη στήριξη στο παιδί, για να νικήσει τον φόβο. Υπάρχει πρωτόκολλο και εγκεκριμένες μέθοδοι για τα θέματα σχολικού εκφοβισμού για το οποίο οι δάσκαλοι και η εκπαιδευτική μονάδα είναι ενημερωμένη.
Επαγγελματική Βοήθεια:
Σε περιπτώσεις σοβαρών ζητημάτων ή αν νιώθετε ότι οι προσπάθειες σας δεν αποδίδουν καρπούς μη διστάσετε να απευθυνθείτε σε ειδικό ψυχολόγο ή σύμβουλο. Άνθρωποι εξειδικευμένοι σε αντίστοιχες περιπτώσεις μπορούν να σας στηρίξουν και να σας βοηθήσουν να βρείτε τον κατάλληλο τρόπο να βοηθήσετε το παιδί σας.
Συμπερασματικά, η άρνηση ενός παιδιού να πάει στο σχολείο χρήζει διερεύνησης και σωστής παρέμβασης. Είναι απαραίτητο να εξεταστούν προσεκτικά οι πιθανοί λόγοι και να γίνουν τα σωστά βήματα, για να υποστηριχθεί το παιδί και να διασφαλιστεί η ψυχολογική και ακαδημαϊκή του ευημερία.
Πηγές
- Ρασιδάκη Χ., (2021) Μέθοδος 3step αποτελεσματική επικοινωνία στο σπίτι και στο σχολείο (για εκπαιδευτικούς και γονείς ), εκδ. Πατάκης
- Ρασιδάκη Χ., (2015) Σχολικός εκφοβισμός BULLYING Αποτελεσματικές δεξιότητες επικοινωνίας - Τρόποι αντιμετώπισης (Ένας πρακτικός οδηγός για εκπαιδευτικούς), εκδ. Πατάκης
- Σίγκελ Ντάνιελ Τζ. -Πέυν Μπράυσον Τ. (2018), Τι συμβαίνει στον εγκέφαλό του, εκδ. Πατάκη
- Μαλικιώση- Λοΐζου, Μαρία, (2017)Συμβουλευτική ψυχολογία, εκδ. Πεδίο
