Είναι πολλές οι φορές που εμείς οι ενήλικες χρησιμοποιούμε τη λέξη "ρουτίνα" απαξιωτικά. Η μία μέρα διαδέχεται την άλλη ακολουθώντας ένα οργανωμένο επαναλαμβανόμενο μοτίβο χωρίς εκπλήξεις. Κάποιες φορές μοιάζει να είναι βαρετός αυτός ο τρόπος ζωής παρόλα αυτά η ρουτίνα έχει πολλά οφέλη. Στην περίπτωση δε των παιδιών είναι αναγκαία. Αυτή η επαναλαμβανόμενη καθημερινότητα διασφαλίζει για τα παιδιά το αίσθημα της οικογενειακής σταθερότητας και της ασφάλειας. Ξέροντας τι κάνουν και τι θα επακολουθήσει μπορούν ως ένα βαθμό να ελέγχουν τη ζωή τους. Μέσα σε ένα οργανωμένο πρόγραμμα το παιδί μαθαίνει να προσαρμόζεται, να έχει όρια και αναπτύσσει αυτοπειθαρχία.
Η τήρηση καθημερινών ή εβδομαδιαίων ρουτινών δημιουργεί οικογενειακές παραδόσεις και "χτίζει" μια σχέση εμπιστοσύνης διασφαλίζοντας μια ομαλή συμβίωση. Μακροπρόθεσμα το πρόγραμμα θα ωφελήσει τα παιδιά να αποφύγουν προβλήματα διαχείρισης χρόνου και προσοχής. Επίσης η σταθερότητα αυτή μπορεί να διευκολύνει τα παιδιά να αντιμετωπίσουν αγχωτικά γεγονότα εκτός προγράμματος. Πώς να φτιάξουμε όμως ένα πρόγραμμα, το οποίο θα είναι ενδιαφέρον και διασκεδαστικό, ώστε η τήρηση του να είναι εύκολη; Δημιουργούμε μαζί με το παιδί ένα μοναδικό και εξατομικευμένο πρόγραμμα εντάσσοντας σε αυτό δραστηριότητες από τις ακόλουθες κατηγορίες.
Κάτι διδακτικό
Η ρουτίνα του παιδιού μας θέλουμε να περιλαμβάνει δραστηριότητες που θα του μάθουν κάτι. Και η γνώση δεν κρύβεται μόνο στα βιβλία. Η καθημερινή πρωινή ρουτίνα μαθαίνει πολλά στο παιδί. Μπορεί να ξεκινήσει την ημέρα του βουρτσίζοντας τα δόντια του, χτενίζοντας τα μαλλιά του, πλένοντας το πρόσωπο του. Σιγά- σιγά η προσωπική υγιεινή θα γίνει τρόπος ζωής. Αντίστοιχα μέσα στην ημέρα του μπορεί να προστεθεί κάποιου είδους άσκηση, είτε αυτό είναι χορός, είτε yoga, είτε κολύμπι το παιδί μας θα μάθει να αγαπά και να φροντίζει το σώμα του. Όπως είπαμε τα βιβλία δεν είναι η μόνη πηγή γνώσης, είναι όμως η κύρια οπότε είναι σημαντικό να ενταχθούν στην ρουτίνα του παιδιού μας. Αν πρόκειται για εξωσχολικά βιβλία καλό θα ήταν να μπουν στο πρόγραμμα των παιδιών μας έπειτα από κάποια έντονη δραστηριότητα ή πριν τον βραδινό ύπνο έτσι, ώστε και να μάθουν αλλά και να χαλαρώσουν. Αν πρόκειται για τη σχολική τους μελέτη καλό θα ήταν να εντάσσεται στο πρόγραμμα τους, όσο το δυνατόν πιο κοντά στις ώρες της σχολικής παράδοσης και να ολοκληρώνεται σε σύντομο και συγκεκριμένο διάστημα.
Κάτι που το ευχαριστεί
Απαραιτήτως μέσα στην καθημερινή ρουτίνα ενός παιδιού πρέπει να βρίσκονται διασκεδαστικές δραστηριότητες. Ανάλογα με την ηλικία και τα ενδιαφέροντα του παιδιού μας στο πρόγραμμα του μπορούν να εισαχθούν πολλές δραστηριότητες που θα γεμίσουν τον ελεύθερο χρόνο του και που θα το κάνουν χαρούμενο. Πρώτο και σημαντικότερο το ελεύθερο παιχνίδι. Χρόνος που το παιδί θα το αξιοποιήσει παίζοντας ό,τι εκείνο θέλει και διοχετεύοντας την ενέργεια του σε ό,τι αυτό επιθυμεί. Είτε είναι παιχνίδι ρόλων, είτε κατασκευών, είτε δημιουργικότητας πρέπει να είναι ο χρόνος που θα φροντίσει τον εαυτό του και θα αποκοπεί από τις υποχρεώσεις του. Σε αυτό τον ελεύθερο χρόνο μπορεί να ακούσει μουσική, να δει κάποια ταινία ή απλά να βαρεθεί. Φυσικά σε αυτή την κατηγορία θα μπορούσαμε να προσθέσουμε και δραστηριότητες εκτός σπιτιού. Μια βόλτα στο πάρκο, μια επίσκεψη σε κάποιον φίλο, μια ποδηλατάδα μπορεί να δώσει μια ευχάριστη νότα στη ρουτίνα του παιδιού μας.
Κάτι που θα μοιραστεί μαζί μας
Όσο απαιτητική κι αν είναι η καθημερινότητα ενός γονέα πρέπει να φροντίσει να υπάρχουν στιγμές τις οποίες θα μοιραστεί με το παιδί του μέσα στην ημέρα. Δεν έχει τόση σημασία η διάρκεια αλλά η συνέπεια. Τα παιδιά προσδοκούν τις στιγμές με τους γονείς τους, άρα είναι απαραίτητο να συμπεριληφθούν στο καθημερινό τους πρόγραμμα. Το να τρώμε όλοι μαζί πρωινό ή δείπνο είναι μια οικογενειακή συνήθεια που ενδυναμώνει την οικογενειακή επικοινωνία και ισχυροποιεί τους οικογενειακούς δεσμούς αγάπης παρέχοντας χρόνο στα παιδιά και κάνοντας τα να νιώθουν σημαντικά. Η ανάγνωση ενός παραμυθιού σε ένα μικρό παιδί ή μια ολιγόλεπτη συζήτηση και μια αγκαλιά σε έναν έφηβο πριν τον ύπνο είναι ωφέλιμη και για τις δύο πλευρές. Φυσικά μπορούμε να παίξουμε κάποιο επιτραπέζιο, να βοηθήσουμε τα παιδιά στη σχολική τους μελέτη, να φτιάξουμε κάποιο γλυκό. Δεν χρειάζεται να είναι κάθε μέρα η ίδια δραστηριότητα αρκεί να είναι κοινή και τα παιδιά να έχουν χρόνο μαζί μας.
Κάτι που προσφέρουν βοήθεια
Το να εντάξουμε στο καθημερινό πρόγραμμα του παιδιού μας κάτι στο οποίο μπορεί να προσφέρει βοήθεια είναι πολύ σημαντικό. Θα μπορούσε να είναι κάτι απλό, όπως το να μας βοηθήσει στο στρώσιμο του τραπεζιού ή γενικά στις δουλειές του σπιτιού. Θα μπορούσε να βοηθήσει τους παππούδες του με τις ηλεκτρονικές πληρωμές τους ή τα ψώνια του σούπερ μάρκετ, σύμφωνα πάντα με την ηλικία του. Ιδανικά θα μπορούσε να αναλάβει την φροντίδα ενός κατοικίδιου, τη σίτιση του, τη βόλτα του. Ή έστω κάποιο φυτό που θα χρειάζεται καθημερινή φροντίδα. Μέσα από αυτά το παιδί δεν θα γεμίσει απλά την ημέρα του, αλλά θα αναπτύξει υπευθυνότητα και θα νιώσει σπουδαίο προσφέροντας σε αυτούς που αγαπά.
Ρουτίνα ύπνου
Σε όποια ηλικία και αν είναι το παιδί σημαντικό ρόλο για την ομαλή καθημερινότητα είναι η σταθερότητα του ύπνου του. Ο ύπνος είναι αυτός που θα κρατήσει το παιδί ξεκούραστο τις παραγωγικές του ώρες και κυρίως χωρίς γκρίνια και υπερένταση. Ένα κουρασμένο παιδί, ένα παιδί που νυστάζει δεν είναι εύκολα διαχειρίσιμο. Δεν θα διαβάσει, δεν θα παίξει, δεν θα βοηθήσει. Ορίζουμε, λοιπόν, συγκεκριμένο πρόγραμμα ύπνου. Τα νήπια πρέπει να κοιμούνται πριν τις εννιά το βράδυ και να έχουν και μια ανάπαυλα μέσα στη μέρα, τουλάχιστον δύο ώρες μεσημεριανού ύπνου. Με τα μεγαλύτερα παιδιά συμφωνούμε τουλάχιστον σε μια ώρα την οποία το αργότερο πρέπει να βρίσκονται στο κρεβάτι τους.
Η τήρηση ενός καθημερινού προγράμματος δεν είναι εύκολη υπόθεση. Ας έχουμε στο μυαλό μας πως όσο οργανωτικοί είμαστε, άλλο τόσο πρέπει να είμαστε ευέλικτοι. Η ευελιξία του προγράμματος που θα δημιουργήσουμε, θα εγγυηθεί και την επιτυχία του.